Vụ lúa Hè Thu 2022 đã xuống giống 32.780 ha (đạt 69,7% so với kế hoạch vụ). Trà lúa Hè Thu sớm đã và đang thu hoạch 2.120 ha, ước năng suất 6,51tấn/ha. Hiện nay, diện tích xuống giống chính vụ tập trung giai đoạn đẻ nhánh đến đòng trổ, vẫn còn đang tiếp tục xuống giống trà muộn. Sinh vật gây hại trong tuần 29/5-06/5/2022 nhiễm ở mức nhẹ cụ thể như sau:

      
                       ảnh: Trà lúa Hè Thu 2022 tại huyện Mang Thít

* Sâu bệnh trên Lúa vụ Hè Thu 2022: Diện tích nhiễm trong tuần 873 ha, tăng 75ha so với tuần trước, chủ yếu gây hại trên trà lúa đẻ nhánh đến đòng trổ. Cụ thể như sau:

- Sâu cuốn lá nhỏ (SCLN): Diện tích nhiễm 213 ha, tăng 89 ha so với tuần trước, với mật số dao động 10-20 con/m², gây hại trên trà lúa đẻ nhánh-làm đòng. Phân bố tại các huyện Long Hồ (xã Long An, Phú Đức); Vũng Liêm (xã Trung Hiệp, Hiếu Thành, Tân An Luông); rải rác các xã thuộc huyện Tam Bình, Bình Tân, Trà Ôn.

- Vàng lá chín sớm: diện tích nhiễm là 142 ha,  tăng 47 ha so với tuần trước, với tỷ lệ phổ biến 5-10%. Phân bố rải rác các xã thuộc huyện Mang Thít; Long Hồ; và TX.Bình Minh (xã Đông Thành, Đông Bình).

- Đạo ôn: diện tích nhiễm 343 ha, tăng 21 ha so với tuần trước. Trong đó:

+ Đạo ôn lá (cháy lá): diện tích nhiễm 333 ha, với tỷ lệ phổ biến 5-10%, trên trà lúa đẻ nhánh đến làm đòng. Phân bố rải rác các huyện trong tỉnh.

+ Đạo ôn cổ bông (thối cổ gié): diện tích nhiễm 10 ha, với tỷ lệ phổ biến 3-5%, trên trà lúa trổ-chắc xanh. Phân bố rải rác các xã Thiện Mỹ, Tích Thiện, Trà Côn, Vĩnh Xuân, huyện Trà Ôn.

Ngoài ra, các đối tượng khác như: Rầy nâu (tuổi 1-2), bọ trĩ (bù lạch), chuột, rầy phấn trắng, muỗi hành, bệnh đốm vằn, lem lép hạt,…chỉ xuất hiện và gây hại nhẹ.

* Dự báo sinh vật gây hại trong thời gian tới (06/5-13/5/2022):

- Bệnh đạo ôn, vàng lá chín sớm: Diện tích và tỷ lệ nhiễm nhẹ có khả năng tăng khá mạnh do điều kiện thời tiết xuất hiện nhiều đợt mưa trái mùa kéo dài và giai đoạn lúa thích hợp cho bệnh phát sinh phát triển trên lúa giai đoạn đẻ nhánh đến đòng trổ, đặc biệt lưu ý trên những ruộng sạ dày, bón thừa phân đạm và ruộng canh tác giống nhiễm như: ML202, IR 50404, OM 5451, Đài Thơm 8,… có thể nhiễm trung bình.

- Sâu cuốn lá: Có khả năng xuất hiện và gây hại ở mức độ nhẹ trên lúa giai đoạn đẻ nhánh- đòng trổ. Chú ý những ruộng sạ dày, bón thừa phân đạm, phun thuốc trừ sâu sớm đầu vụ có khả năng bị hại ở mức trung bình.

- Nhện gié: Điều kiện thời tiết nắng nóng xen kẻ mưa trái mùa tạo điều kiện thuận lợi cho nhện gié phát sinh trên lúa giai đoạn đẻ nhánh đến trổ, nên tiến hành điều tra phát hiện thật sớm để phòng trừ kịp thời.

Ngoài ra cần chú ý bọ trĩ ở giai đoạn lúa mới gieo sạ, muỗi hành, rầy phấn trắng ở giai đoạn đẻ nhánh, bệnh đốm vằn,… ở giai đoạn đòng trổ.

* Một số biện pháp quản lý-canh tác trên cây lúa:

- Thời tiết nắng mưa xen kẻ, tạo điều kiện thích hợp cho một số loại bệnh phát sinh và phát triển. Vì vậy, cần chú ý theo dõi thăm đồng nhằm phát hiện sớm và đưa ra những biện pháp quản lý kịp thời  một số bệnh như: đạo ôn, cháy bìa lá, vàng lá chín sớm. Nên phun ngừa bệnh đạo ôn cổ bông, lem lép hạt giai đoạn trước trổ và sau trổ. 

- Hiện tại ngoài đồng,  rầy nâu đang tuổi 1-2, nhiễm chủ yếu với mật số thấp 300-500 con/m², do đó chỉ nên can thiệp thuốc đặc trị rầy khi rầy đang tuổi 2,3 và mật số trên 3.000 con/m². Đối với trà lúa giai đoạn mạ - đẻ nhánh nên đưa nước vào che chắn phần gốc lúa hạn chế rầy chích hút cây lúa truyền bệnh vàng lùn và lùn xoắn lá. Lúa trổ-chín về sau không nên phun thuốc trừ rầy có hoạt chất Acetamiprid, Triflumezopyrim do những loại thuốc chứa hoạt chất này lưu tồn rất lâu trong hạt lúa, ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng.

- Để phòng trừ hiệu quả sâu cuốn lá nông dân cần tích cực kiểm tra, theo dõi sự phát triển của sâu. Hạn chế phun thuốc trừ sâu cho lúa dưới 40 ngày để bảo tồn thiên địch vì giai đoạn này khi sâu gây hại ở mật độ thấp, sự thiệt hại không đáng kể do cây lúa có khả năng tự bù đắp. Trong giai đoạn lúa đẻ nhánh chỉ nên phun thuốc khi mật độ sâu xuất hiện khoảng 30-40 con/m². Trong giai đoạn đòng-trổ mật độ khoảng 15-20con/m² phải tiến hành phun đúng thuốc. Quan sát đồng ruộng khi thấy xuất hiện sâu tuổi 1-2 thì tiến hành phun thuốc hiệu quả sẽ cao hơn. 

- Khuyến cáo nông dân phải tuân thủ theo nguyên tắc "4 đúng": đúng thuốc, đúng liều lượng, đúng lúc và đúng cách khi phun thuốc, thu gom bao bì thuốc BVTV sau khi sử dụng để đúng nơi quy định nhằm hạn chế ô nhiễm môi trường.

Lê Thị Chính

                                                                                                  Chi cục Trồng trọt & BVTV